Uw adres voor

Eerste Hulp Bij Ongevallen

Wat kom je allemaal
tegen in je lichaam

Binnenin je lichaam valt van alles te ontdekken.
Er vinden chemische reacties plaats,
witte bloedcellen gaan aan de slag als je ziek bent en organen hebben ieder hun eigen taak. 

Bouwstenen van je Lichaam

Je had het misschien niet verwacht, maar een levend mens bestaat uit allerlei  
chemische verbindingen.
Deze chemische verbindingen zijn opgebouwd uit een aantal
grondstoffen die alle mensen in hun lichaam hebben.
Eigenlijk is de mens dus ook een stukje scheikunde.

Zo`n grondstof wordt ook wel een element genoemd.
Al deze grondstoffen leven zelf niet.
Maar de reacties tussen de verschillende grondstoffen zorgen voor het verschijnsel dat we leven noemen.

Een mens bestaat voor 64% uit water

Welke grondstoffen zitten er allemaal in je lijf?

Een mens bestaat voor 64% uit water.
Water bestaat uit de grondstoffen waterstof en zuurstof.
64% van de totale hoeveelheid waterstof en zuurstof in ons lichaam wordt dus al opgemaakt door het water in ons lichaam.

Als voorbeeld is een mens van zeventig kilo genomen.
Deze mens is hier opgesplitst in al zijn grondstoffen.
Daarnaast staat hoeveel kilogram hij van alles heeft.

Calcium zit in je botten.
Natrium en kalium zitten in je zenuwen en spieren.
Natrium, kalium, calcium en ijzer vind je in je bloed.
Zwavel en stikstof zitten in eiwitten. Eiwitten zorgen ervoor dat er allerlei  reacties in ons lichaam kunnen plaatsvinden.
Fosfor tref je aan in de energiecentrales van onze lichaamscellen en in DNA 
en RNA, de bouwvoorschriften van ons lichaam.
Ook in je botten en tanden kun je fosfor vinden.
Zuurstof en koolstof tenslotte vind je overal in je lichaam.

In feite is alles in je lichaam zoals bijvoorbeeld je skelet, je organen en je haren een combinatie van een aantal van deze grondstoffen.
Ze vormen de bouwstenen van je lijf.

Hoeveel je van alle verschillende grondstoffen hebt hangt bijvoorbeeld af van je leeftijd en je geslacht.
Vrouwen hebben meer vet en minder water dan mannen.
Kinderen hebben naar verhouding meer water dan oudere mensen.

Je lichaam heeft al deze grondstoffen nodig.
Je kunt je lichaam helpen door voeding te kiezen waar deze grondstoffen inzitten, want je raakt dagelijks door vochtverlies kleine beetjes kwijt.


Een paar voorbeelden: 

Calcium is belangrijk voor sterke botten en tanden. 
Het zit onder andere in melkproducten, broccoli en vis.

Extra natrium krijg je binnen als je een patatje met zout eet, want zout bevat natrium.
Maar je hebt meestal geen extra zout nodig, want je krijgt zonder dat je het weet al genoeg binnen.
Als je te veel zout gebruikt kun je last krijgen van een te hoge bloeddruk.
Het zout wordt in ons lichaam opgenomen en komt  in de bloedvaten terecht.
Als de hoeveelheid zout in je bloedvaten toeneemt, gaan de bloedvaten meer vocht opnemen.
Daardoor gaat je bloeddruk omhoog, wat bijvoorbeeld kan leiden tot een hersenbloeding.
Mensen met een te hoge bloeddruk krijgen vaak een natriumarm dieet voorgeschreven.

Kalium is belangrijk bij het overbrengen van zenuwprikkels en bij de productie van eiwitten.
Je treft het onder andere aan in vruchten, peulvruchten, groenten en melk.

IJzer is nodig bij het aanmaken van rode bloedcellen.
Als je een tekort aan ijzer hebt kan dat leiden tot bloedarmoede, bijvoorbeeld door een bloeding.
Bij een bloeding raak je rode bloedcellen en dus ijzer kwijt.
IJzer zit onder andere in volkoren brood, groene bladgroenten en rood vlees. 
 

Witte bloedcellen in actie

Ons lichaam wordt voortdurend bedreigd door allerlei bacteriën

Zodra ziektekiemen in de bloedbaan of in weefsel binnendringen, komen de witte bloedcellen in actie: de soldaatjes binnenin je lichaam.
Witte bloedcellen vind je overal in het bloed, de milt en het lymfestelsel.
Hun taak is ziektekiemen te doden en op te ruimen én afweerstoffen te maken tegen ziekteverwekkers.
Dit tezamen vormt ons afweersysteem ofwel ons immuunsysteem.
Het afweersysteem zelf zit ingewikkeld in elkaar, maar het doel is eenvoudig:
de indringer herkennen, het afweermechanisme op gang brengen en de indringer aanvallen!

Sommige witte bloedcellen zijn echte killers:
ze zwerven door de weefsels en jagen op alle indringers die ze tegenkomen. 
Daarna omsingelen ze de ziekteverwekker, doden hem en eten hem op. 


Wat doet ons lymfestelsel?

Een belangrijke rol bij onze afweer spelen de lymfevaten en de lymfeklieren.
Samen vormen ze het lymfestelsel.
Lymfevaten nemen overtollig vocht op uit je lichaam en voeren afval af. 
Ze lopen door je hele lichaam behalve door de hersenen.
De lymfevaten bevatten een dunne, bleke vloeistof, de lymfe, waarin zich witte bloedcellen bevinden.
Onderweg stroomt de lymfe door de lymfeklieren, die in groepjes langs de lymfevaten liggen.
De lymfeklieren filteren alle ziektekiemen uit, waarna die door witte bloedlichaampjes vernietigd worden.  
  

Het lymfestelsel

Je merkt dat als je bijvoorbeeld een keelontsteking hebt.
De lymfeklieren onder je kaak zwellen dan op: de witte bloedlichaampjes zijn aan het werk.


Wat zijn lymfocyten

De belangrijkste witte bloedcellen van het lymfestelsel heten lymfocyten.
Vooral in de lymfeklieren zitten ze dicht op elkaar gepakt.
Je vindt lymfocyten ook nog op andere plekken in je lichaam zoals in de milt.
Zo zijn ze altijd bij de hand als dat nodig is.
Het afweersysteem kan op die manier snel op gang komen.

Lymfocyten zijn slimme cellen: ze kunnen bepaalde ziekteverwekkers onthouden.
Na een ziekte hoeft een verwekker niet meer terug te komen: hij wordt meteen herkend en aangepakt. 
Maar sommige virussen, bijvoorbeeld het griepvirus, kunnen zichzelf heel makkelijk veranderen.
Wat gebeurt er? Het wordt niet herkend door de lymfocyten.
En dus krijg jij weer griep. 

UItleg woorden:

Virus						Kleinste vorm van een ziekteverwekker. Een virus kan niet zelfstandig leven, maar heeft een cel nodig om zich te vermeerderen. Als een virus een cel is binnengedrongen, vermeerdert hij zich razendsnel. De cel waar het virus inzit barst open en de virussen ontsnappen. Op hun beurt dringen ze dan weer andere cellen binnen.
Bacterie						Een bacterie is groter dan een virus. Bacteriën kunnen zelfstandig leven. Ze vermeerderen zich door zichzelf te delen en ze leven bijna overal. Veel bacteriën zijn onschuldig, zoals de bacteriën die in je darmen leven. Als ze wel problemen geven kun je ze met antibiotica bestrijden, virussen niet.

Allergie : Het Afweersysteem

Het afweersysteem beschermt  tegen allerlei ziektes, infecties en ander lichamelijk ongemak.
Maar soms overdrijft het een beetje, bijvoorbeeld bij een Allergie

Bij een allergie reageert je Afweersysteem te heftig op een bepaalde stof.
Allerlei stoffen kunnen de oorzaak zijn van zo`n heftige reactie. 
Meestal gaat het om een stof die voor de meeste mensen onschadelijk is zoals stofdeeltjes, huisstofmijt, stuifmeel, haren van dieren of een medicijn.
Ook kunnen veel mensen niet tegen bepaald voedsel zoals melk, chocolade of graanprodukten.
Dergelijke stoffen noemen we allergenen.
Deze allergenen veroorzaken een allergische reactie waarbij gezond weefsel beschadigd wordt.
Je kunt je er behoorlijk beroerd door voelen. 
Allergenen kun je inademen, inslikken, in je ogen of neus krijgen of ermee in contact komen via de huid.

Allergieën, van licht tot zeer ernstig, behoren tot de meest voorkomende kwalen.
Allergische reacties lopen uiteen van niesbuien en waterige ogen tot huiduitslag of ademhalingsproblemen.
Gelukkig zijn er medicijnen tegen.

Een enkele keer kan een allergie zelfs gevaarlijk zijn: bijvoorbeeld bij mensen die geen wespensteken verdragen.
Deze mensen hebben een speciaal setje bij zich met injectienaalden om snel iets te kunnen inspuiten.

De meeste mensen die last hebben van allergie zijn niet overgevoelig voor één stof, maar voor verschillende stoffen.
Vaak is de aanleg erfelijk, dus als je ouders allergisch zijn, bestaat er een goede kans dat je zelf ook allergisch bent. 



Uitleg woorden:

De Bloedcel

Een cel is de allerkleinste eenheid waaruit alle levende wezens zijn opgebouwd.
Dus ook wij mensen.
Je hebt diverse typen cellen voor allerlei verschillende taken: zo heb je levercellen, zenuwcellen en bloedcellen. 
Ieder type cel heeft een eigen vorm, grootte en levensduur, aangepast aan de taak die hij moet vervullen in het lichaam.
Maar ze hebben allemaal min of meer dezelfde opbouw.

Iets over cellen in het algemeen

Middenin elke cel ligt de kern; in de kern van elke menselijke cel zitten 46 chromosomen.
Chromosomen zijn spiraalvormig draadjes die uit het materiaal DNA bestaan.
DNA bevat alle informatie over de erfelijke eigenschappen van ons lichaam.
Een stukje DNA dat zorgt voor een bepaalde eigenschap heet een gen.

Model van een menselijke cel	DNA

Cellen en weefsels

Mensen hebben tweehonderd verschillende soorten cellen zoals levercellen, zenuwcellen en bloedcellen.
Groepen van deze cellen vormen samen verschillende soorten weefsel, bijvoorbeeld spierweefsel en zenuwweefsel.
Maar weet je dat ook bloed een weefsel is?


De bloedcellen

Bloed is een vloeibaar weefsel.
Het bestaat voor meer dan de helft uit vloeistof en verder uit bloedcellen.
Je hebt drie soorten bloedcellen: witte en rode bloedcellen en bloedplaatjes.


Witte bloedcellen zijn de soldaatjes die het lichaam verdedigen tegen ziekten.

Rode bloedcellen verzorgen het transport van zuurstof van de longen naar de weefsels.
Op de terugweg nemen ze koolzuur mee van de weefsels naar de longen.
Dat adem je dan uit.
Het grootste deel van het bloed bestaat uit rode bloedcellen.
Ze vormen zelfs een kwart van alle cellen in het lichaam.

Tenslotte heb je nog de bloedplaatjes.
Bloedplaatjes zijn heel nuttig.
Ze zorgen ervoor dat je bloedt stolt als je bijvoorbeeld een wondje hebt.
De plaatjes plakken dan op die plek samen tot een propje zodat het bloed minder makkelijk weg kan stromen.

Je lichaam is de hele dag erg druk met het aanmaken van nieuwe bloedcellen.
Nieuwe witte en rode bloedcellen en bloedplaatjes worden in het beenmerg aangemaakt.
Beenmerg lijkt een beetje op gelei en zit in het binnenste van je botten.
De nieuwe cellen kunnen in de bloedbaan komen via de bloedvaten die door je botten lopen.
Elke seconde zorgt je lichaam bijvoorbeeld voor ongeveer twee miljoen nieuwe rode bloedcellen.
Als je een infectie hebt worden er extra witte bloedcellen aangemaakt.
Bij een wondje dat bloedt zijn er weer meer bloedplaatjes nodig.

Rode bloedcellen leven gemiddeld 120 dagen, witte bloedcellen en bloedplaatjes veel korter.
Als ze doodgaan worden ze afgevoerd naar de milt en de lever.
Daar worden ze tenslotte vernietigd.

Een kijkje in je binnenste

Ons lichaam bestaat uit miljarden cellen.
Cellen die ongeveer de zelfde funktie vervullen vormen samen een weefsel.
Een combinatie van weefsels noemen we een orgaan.
Het woord orgaan is afgeleid van het Griekse woord organon, wat werktuig betekent.

Model van een menselijke cel

Organen zijn de werkzame delen van ons lichaam.
Ze verzorgen de diverse taken die in ons lichaam uitgevoerd moeten worden.
Voorbeelden van organen zijn: hart, longen, lever, maag.
Ook de huid is een orgaan, een uitwendig orgaan.
Hoewel elk orgaan een eigen functie heeft werken ze ook samen als onderdeel van een groep.
Zo vormen ze een combinatie van organen.
Dat noemen we een orgaanstelsel.
Alle orgaanstelsels samen regelen alles wat er gebeurt in ons lichaam.

Welke orgaanstelsels zijn er in ons lichaam?

	Hart- en bloedvatenstelsel vormen samen de bloedsomloop.
	Het spijsverteringssysteem met onder andere slokdarm, lever, maag, galblaas, alvleesklier, dunne en dikke darm.
	Het ademhalingsstelsel met onder andere strottenhoofd, luchtpijp en longen.
	Het zenuwstelsel bestaat uit de hersenen, het ruggenmerg en de zenuwen.
	De huid.
	Het bewegingsapparaat bestaat uit spieren, pezen, banden, botten en gewrichten.
	Het bloed met onder andere bloedcellen en bloedplaatjes, plasma en beenmerg.
	Het hormoonstelsel met onder andere de schildklier en de alvleesklier.
	De nieren, de urineleiders, de blaas en de plasbuis.
	Het voortplantingsstelsel met onder andere de bij de vrouw de eileiders, eierstokken en de baarmoeder en bij de man de testikels en de zaadleiders.
	Het afweerstelsel met onder andere de milt en de lymfeklieren.

Onderling werken de orgaanstelsels ook weer samen bijvoorbeeld na een stevige maaltijd.
Je spijsverteringsstelsel heeft dan meer bloed nodig om goed zijn werk te kunnen doen.
Het roept dan de hulp in van het hart- en bloedvatenstelsel. 
Eigenlijk werkt in ons lichaam alles samen: van de kleine cellen tot de grotere orgaanstelsels.

Bescherming van de organen

De inwendige organen worden door delen van ons skelet beschermd: dat vormt een stevige omheining van botten.
Zo beschermt de ribbenkast belangrijke organen zoals bijvoorbeeld het hart, de longen, de lever en de maag.
De ribbenkast vormt als het ware een beschermende kooi.
De hersenen liggen in het benige omhulsel van de schedel en het ruggenmerg wordt beschermd door onze ruggengraat.
De voortplantingsorganen van de vrouw en de blaas liggen in het bekken dat deze organen met een ring van beenderen omgeeft.
Om dit alles heen zit tenslotte als pakpapier onze huid.

		TERUG NAAR MENU